Hạt mắc khén là gì? Đặc điểm, tác dụng, cách dùng hạt mắc khén

Được ví như linh hồn ẩm thực của Tây Bắc, hạt mắc khén từ lâu đã rất nổi tiếng trên thị trường. Mặc dù tên tuổi của nó đã vang khắp khôn cùng ngõ hẻm, len lỏi vào căn bếp của mọi nhà nhưng việc nhiều người tỏ ra băn khoăn, hoang mang mỗi khi nhắc đến tên gọi “mắc khén” không phải là ít. Chính vì vậy, nội dung bài viết hôm nay Putaleng sẽ cùng các bạn tìm hiểu hạt mắc khén là hạt gì?  Cũng như đặc điểm công dụng cách dùng hạt mắc khén qua bài viết sau đây nhé.

Hạt mắc khén là gì?

Mắc khén có tên khoa học là Zanthoxylum, thuộc họ cam. Thông thường người dân miền núi còn gọi với cái tên như hạt sẻn, cây xuyên tiêu, cây sưng , cây hoàng lực, cây sẻng vàng,… Hạt mắc khén từ lâu đã trở thành loại thực phẩm bổ dưỡng quen thuộc trong hầu hết các món ăn của đồng bào dân tộc thiểu số. Nó đã góp phần mang lại màu sắc riêng cho ẩm thực nơi đây.

Cây mắc khén thuộc dòng cây thân gôc co và to. Cứ vào độ tháng 6 tháng 7 dương lịch hàng năm cây mắc khén lại ra trĩu hoa trĩu qur. Khoảng đến tháng 11, hạt mắc khén chín dần đều, bà con thi nhau trèo lên bẻ từng chùm mang về phơi khô hoặc treo lên gác bếp, để dành dùng cả năm.

Đúng ra thì không gọi là hạt mắc Khén, mà phải gọi là quả mắc khén, vì sử dụng nó phải nó bao gồm quả (như quả cây rau mùi) và thứ hạt đen đen (như hạt vừng) bên trong! Đó mới là mắc khén!

Đặc điểm của hạt mắc khén

Quả mắc khén khi chín thường có màu hồng nhạt, bên trong có hạt màu đen, nhỏ như hạt vừng. Người ta thường truyền tai nhau rằng, nên sử dụng hạt mắc khén lúc vừa hái về, khi đang tươi thì mới có thể cảm nhận được vị thơm, vị ngon đặc trưng tuyệt đỉnh nhất. Tuy nhiên, đây không phải là phương pháp hay nếu muốn sử dụng nó trong một thời gian dài.

Hạt mắc khén nếu ngửi qua có mùi tương tự như mùi vỏ cam, nhưng cảm giác thơm nhẹ, dễ chịu hơn. Thực khách lúc ăn ban đầu không cảm nhận được vị gì, lúc sau mới bắt đầu tê dầu lưỡi, giống việc nếm tinh dầu từ vỏ bưởi.
Do tính chất của mắc khén chứa nhiều tinh dầu, nên nếu không để nguội mà xay lúc còn nóng sẽ bị dính, bột không được mịn. Bạn có thể bảo quản ở chai nhựa, lọ kín, chỉ cần để ở tủ bếp, không đòi hỏi bảo quản trong tủ lạnh.

Công dụng của hạt mắc khén

Tính vị của mắc khén ấm, cay nhẹ, tác dụng giảm đẩy bụng, khó tiêu, hỗ trợ kích thích tiêu hóa và giảm đau nhức xương khớp hiệu quả. Mắc khén đã trở thành lựa chọn hàng đầu của đồng bào miền núi khi ứng dụng vào quá trình chế biến các món ăn ngon. Đây chính là thứ gia vị làm nên tên tuổi của nhiều món đặc sản trứ danh khắp cả nước như pa pỉnh tộp, trâu gác bếp, chẳm chéo… Ngoài ra, dùng hạt mắc khén khô để ngâm cùng rượu còn giúp làm giảm các vết tụ máu, bầm tím, đau nhức hệ xương khớp.

Hạt mắc khén còn là vị thuốc có nhiều công dụng khác, chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, cụ thể:

• Hạt mắc khén có mùi hương dịu nhẹ, cho bạn cảm giác như đang xông tinh dầu trong tiệm Spa.
• Trong quả mắc khén có chứa 0.24% alcaloid và tinh dầu. Đồng thời hạt mắc khén có chứa chất kháng khuẩn, giúp cho người sử dụng có sức đề kháng tốt hơn, chống chọi lại các tác nhân gây bệnh.
• Trong vỏ cây có 2 aecaloid là budrungain chiếm 0.00025% và budrungainin chiếm 0.005%; lupeol.
• Vỏ quả chứa d- terpinen, d- a- phellandren, 4- caren, b- pinnen, d- a- dihydrocarvol, 4- terpinol, dl- cavotanacetone.

Tất cả những chất trên góp phần trị đầy hơi, thấp khớp, mất trương lực của dạ dày, xây dựng hệ tiêu hóa khỏe mạnh nhờ có sự góp mặt của chất kháng khuẩn. Như vậy, có thể khẳng định rằng, hạt mắc khén không chỉ là gia vị, là linh hồn của ẩm thực Tây Bắc. Mà nó còn là vị thần dược, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

>> Mời bạn xem thêm: Thảo Quả Là Gì? Công Dụng Của Thảo Quả

Hướng dẫn sử dụng hạt mắc khén

Sử dụng hạt mắc khén đúng cách cũng là một trong những bước quan trọng để tạo nên độ thơm ngon tuyệt đỉnh của loại gia vị hấp dẫn này. Không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt mắc khén nếu như đây là lần đầu tiên bạn được tiếp xúc với nó. Vậy như thế nào là sử dụng hạt mắc khén đúng cách.

Khi mua ở cửa hàng, hạt mắc khén đã được rang, xay sắn thì bạn chỉ việc sử dung. Nhưng ngược lại, nếu bạn mua mắc khén thô, còn nguyên hạt thì việc của bạn bây giờ là:

Bước 1: Nhặt các cành khô bị lẫn trong quả và hạt mắc khén mà bạn mua về.

Bước 2: Bắc chảo lên bếp, đợi chảo nóng.

Bước 3: Cho một lượng mắc khén vừa phải lên chảo đang nóng, đảo liên tục và đều tay. Công đoạn này rất quan trọng, đòi hỏi bạn phải hết sức cẩn thận, để đảm bảo an toàn tuyệt đối, nên rang hạt mắc khén ở mức độ lửa nhỏ vừa phải bởi vì nếu để lửa to và đảo không đều tay, khả năng mắc khén bị cháy sẽ rất cao.

Bước 4: Sau 2 đến 3 phút, khi thấy mắc khén trong chảo bốc khói, đi kèm với một mùi thơm dịu nhẹ, đặc trưng đó là lúc mắc khén của bạn đã đạt đến độ chín. Nên tắt lửa và đổ mắc khén ra một cái khay.

Bước 5: Sau khi rang xong không nên giã hoặc xay luôn mà bạn nên đợi trong khoảng 30p cho mắc khén nguội hẳn. Bởi nếu vội vàng xay luôn trong khi còn nóng, nó sẽ không tạo được độ mịn vì trong hạt mắc khén chứa rất nhiều tinh dầu.

Lưu ý:

• Chỉ nên rang một lượng mắc khén vừa phải, đủ ăn trong thời gian ngắn. Rang quá nhiều có thể sẽ làm mất đi mùi vị đặc trưng của nó.

• Không cần xay hạt mắc khén mịn như tiêu, chỉ cần giã hoặc xay mịn vừa phải.

• Ngoài ra, nếu bạn lên vùng núi Tây Bắc, đi vào các bản người Thái sinh sống và để ý thì thấy ở đây còn có một cách rang hạt mắc khén rất hay và độc đáo, đó là: Nướng mắc khén bằng cách cho cả chùm vào bếp củi hoặc sử dụng một viên than đang cháy đượm cho vào bát con có đựng sẵn một ít hạt mắc khén.

• Lắc đều tay cho đến khi dậy lên mùi thơm đặc trưng của hạt mắc khén thì gắp than ra, nhẹ nhàng thổi hết bụi và tàn than bám vào mắc khén, sau đó dùng chuôi dao giã mịn.

Cách bảo quản hạt mắc khén

Cho hạt mắc khén vào lọ thật kín để bảo quản, tốt nhất sử dụng những chai nước như chai Pepsi, Cocacola để đựng. Chúng vừa tiện lợi, mà lại rất kín không bị mất mùi!
Chú ý không bảo quản trong tủ lạnh, chỉ cần để nơi râm mát.

Giá bán hạt mắc khén

Mặc dù có nhiều sự chênh lệch nhưng nhìn chung trên thị trường hiện nay, hạt mắc khén khô được bán với giá từ 100.000 VNĐ – 350.000 VNĐ/kg. Sản phẩm đã được phơi khô, sơ chế cẩn thận, đóng gói kỹ càng. Tuy nhiên, sống trong một thị trường phức tạp, quý khách hàng phải hết sức cẩn trọng, dành thời gian tìm hiểu địa chỉ mua hạt mắc khén uy tín, chất lượng để tránh mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng.

Mua hạt mắc khén ở đâu uy tín

Nông sản Lai Châu chuyên cung cấp mắc khén đảm bảo 100% mắc khén tươi, ngon được thu hoạch và tuyển chọn kỹ lưỡng. Đảm bảo được hương vị thơm, cay tự nhiên của hạt mắc khén. Hạt mắc khén được chế biến đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đóng gói sạch sẽ, thích hợp để làm quà tặng. Điều đặc biệt là giá cả vô cùng hợp lý và cạnh tranh trên thị trường. Nhân viên tư vấn rất nhiệt tình để giúp khách hàng lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất. Chắc chắn khi lựa chọn mua hạt mắc khén tại Nông Sản Lai Châu sẽ không làm bạn thất vọng

Lời kết

Trên đây chúng tôi đã giới thiệu đến quý bạn đọc về cây mắc khén. Nếu như bạn lỡ thương nhớ miền núi Tây Bắc thì đừng bỏ qua hương vị đặc trưng của hạt mắc khén. Loại hạt làm thức giấc cho bao nhiêu món ngon của đồng bào dân tộc nơi đây. Hãy liên hệ Nông Sản Lai Châu để mua được mắc khén chính gốc, đảm bảo chất lượng với giá cả phải chăng nhé.

Mọi chi tiết xin liên hệ: 0213 3757777 hoặc Website:https://putaleng.vn/